Ankara Anıtkabir

Başkentin simgesi, Türkiye’nin en önemli yerlerden bir tanesi olan Anıtkabir, her yıl milyonlarca ziyaretçiyi ağırlıyor. Ankara gezilecek yerler listesinde ilk sırada yer alan Anıtkabir, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ebedi istirahatgahı olarak ihtişamını koruyor. Anıtkabir’in inşa sürecinden yapının ayrıntılarına kadar birçok bilgiye bu yazıdan ulaşabilirsiniz.

Anıtkabir Projesi ve Tarihi

Anıtkabir projesi için öncelikle yer tespiti yapılmıştır. Bugün Anıttepe olarak anılan Anıtkabir’in bulunduğu bölge, önceden gözlem istasyonunun yer aldığı bir alandı. Ankara’nın hemen hemen orta kısmında yer alması ve yüksek tepe biçimindeki konumu nedeniyle rasathanenin bulunduğu bölgenin eski adı Rasattepe’dir. 906 rakıma sahip olan bu tepenin üzerinde M.Ö. 12. yüzyılda Anadolu’da yaşayan Frig Uygurlığı’na ait tümülüsler (mezar yapıları) yer almaktaydı. Anıtkabir’in bu bölgeye yapılması planlandıktan sonra ise arkeolojik kazılar ile bu eserler kaldırıldı ve Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmeye açıldı.

Atatürk’ün kabrinin yer alacağı Anıtkabir’in yer seçiminin ardından proje yarışması kararlaştırıldı. Düzenlenen bu yarışmaya 27 yabancı ve 20 Türk mimar katıldı. 47 mimarının eserlerinin arasından 3 eser ödüle layık görüldü. Bu eserler Prof. Johannes Kruger, Prof Arnoldo Foschini ve Prof Dr. Emin Halid Onat ile Doç. Dr. Ahmet Orhan Arda’nın beraber katıldığı projelerdi. Birbirinden güzel üç proje arasından Türk mimarların projesi yarışmayı kazandı.

Yarışmanın sonuçlanmasıyla birlikte birinci gelen projenin yapımına 9 Ekim 1944 tarihinde başlandı. 4 aşamalı olarak yapılan inşaat, toplamda 9 yıl sürdü ve 1953 yılında tamamlandı. İnşaatın birinci kısmında toprak seviyesi ve aslanlı yolun istinat duvarının yapım çalışmaları tamamlandı ve 1 senelik sürede bitti. İnşaatın ikinci kısmı mozole ve tören meydanını çevreleyen binaların yapımını kapsıyordu. 29 Eylül 1945 tarihinde başlanan Anıtkabir ikinci kısım inşaatı, 8 Ağustos 1950 tarihinde tamamlandı. Anıtkabir inşaatının üçüncü ve dördüncü kısım çalışmaları ise 1950 yılında başladı ve 1 Eylül 1953 tarihinde tamamlandı.

Döneminin en iyi mimari örneklerinden olan Anıtkabir, yaklaşık olarak 750.000 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Ayrıca Barış Parkı ve Anıt Bloku olarak iki kısma ayrılmaktadır.

Anıtkabir Barış Parkı

Anıtkabir’in bulunduğu tepede yer alan ağaçlardan ve yeşilliklerden oluşan bölgeye Barış Parkı denilmektedir. Türkiye’nin ve Ankara’nın ağaçlandırılmasına büyük önem veren Atatürk’ün kabri, yeşillik bir alanın ortasında bulunmaktadır. Ayrıca bu bölgede bulunan ağaçlık alan, 24 farklı ülkeden getirilen fidanlar ile oluşturulmuştur. Atatürk’ün ”Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” sözünde yola çıkılarak hazırlanan çevre düzenlemesi çerçevesinde; Afganistan, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Avusturya, Belçika, Çin Halk Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hindistan, Irak, Birleşik Krallık, İspanya, İsrail, İsveç, İtalya, Japonya, Kanada, Kıbrıs, Mısır, Norveç, Portekiz, Yugoslavya ve Yunanistan ülkelerinden getirilen çeşitli ağaçlar ve fidanlar buraya ekilmiştir. Anıtkabir’deki Barış Parkı içerisinde 104 farklı türden yaklaşık olarak 48.500 tane süs ağacı, ağaççık ve süs bitkisi yer almaktadır.

Anıtkabir Anıt Bloku

Aslanlı Yol, Tören Meydanı ve Mozole olarak üç bölümden oluşan Anıtkabir Anıt Bloku, toplamda 120.000 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır.

Anıtkabir’in Tandoğan kapısından giriş yaptıktan sonra Barış Parkı’nın içerisinde bir süre yürüyorsunuz ve sizleri meşhur Aslanlı Yol karşılıyor. Aslanlı Yol’a çıkmak için 26 geniş basamaktan oluşan merdivenleri tırmanmanız gerekiyor. Bu merdivenin başında karşılıklı biçimde ”İstiklal” ve ”Hürriyet” kuleleri yer alıyor. Bu kısımda Anıt Bloku’na giriş yapmış oluyorsunuz.

İsmet İnönü’nün Mezarı

Anıtkabir’de Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte İsmet İnönü’nün de naaşı bulunmaktadır. 25 Aralık 1973 tarihinde vefat eden İsmet İnönü’nün sembolik mezar anıtı, Anıtkabir’in tam karşısında bulunmaktadır. Mezar odası ise bu sembolik anıtın altındaki kattadır.

Atatürk’ün en yakın silah arkadaşı ve çalışma arkadaşı olan İsmet İnönü, Bakanlar Kurulu’nun 27 Aralık 1973 tarihinde aldığı kararla birlikte 28 Aralık 1973 tarihinde gerçekleştirilen devlet töreni ile Anıtkabir’e defnedilmiştir. 1993-1997 yılları arasında yapılan düzenleme çalışmaları sonucunda İnönü’nün anıt mezarı da inşa edilmiştir. Bu anıtın üzerinde sembolik bir çelenk yer almaktadır.

Anıtkabir Ana Binası (Mozole)

Anıtkabir’in en önemli bölümü, ana yapının içinde yer alan mozole bölümüdür. 42 basamaklı merdiven ile çıkılan mozole, 72x52x17 metre boyutlarında uzunca bir dikdörtgen olarak tasarlanmıştır. Mozolenin en kısımdaki cephesinin sol tarafta Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi, sağ tarafta ise Onuncu Yıl Nutku bulunmaktadır. Burada bulunan harfler, taş kabartmanın üzerine altın yaldızla işlenmiştir.

Bronz kapılardan girildikten sonra Şeref Holü kısmına gelinmektedir. Girişten sonra tam karşı kısımda büyük bir pencerenin önünde Atatürk’ün sembolik mezarı yer almaktadır. Resmi ve resmi olmayan törenler sırasında buraya çelenk bırakılmaktadır.

Atatürk’ün Mezar Odası

Atatürk’ün naaşı, mozole kısmının alt katında yer alan bir mezar odasında gömülüdür. Sembolik mezar anıtının tam altında bulunan mezar odasına ziyaretçi alınmamaktadır. Fakat alt kısımda yer alan müzeden canlı kamera görüntüsü gösterilmektedir ve Atatürk’ün mezar odası bu şekilde ziyaretçiler tarafından görülebilmektedir. Mezarın çevresinde pirinç vazoları yer almaktadır. Bu vazoların içerisinde ise Türkiye’nin bütün illerinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden ve Azerbaycan’dan gönderilen topraklar bulunmaktadır.

Anıtkabir Hakkında İlginç Bilgiler

9 yılda inşa edilen ve yapımında yaklaşık 150 bin ton kadar ağırlığa sahip olan Anıtkabir hakkında bazı ilginç bulunuyor. Anıtkabir hakkında az bilinen bilgiler:

Anıtkabir’in bugün bulunduğu konumu, ilk olarak Aydın Milletvekili Mithat Aydın önermiştir. Anıtkabir bugün bulunduğu yere yapılmasaydı Çankaya, Etnografya Müzesi, TBMM’nin arkasında bulunan Kabatepe, Ankara Kalesi, Bakanlıklar (Milli Eğitim Bakanlığı’nın bulunduğu arsa), Eski Ziraat Mektebi, Gençlik Parkı, Altındağ (Hıdırlıktepe) veya Gazi Orman Çiftliği seçeneklerinden bir tanesi seçilecektir. Bu seçenekler arasında Anıttepe (Rasattepe) sonrada eklenmiştir ve buranın seçilmesinde yıllar önce Atatürk’ün Anıttepe’de bulunduğu sırada ”Bu tepe ne güzel bir anıt yeri…” sözlerini söylemesinin de etkisi olmuştur.

Genelkurmay Başkanı’nın izni ile girilebilen Atatürk’ün Mezar Odası’nda Suriye’deki Caber Kalesi’nden Kora’deki Türk Şehitliği’nden Selanik’teki doğduğu evin bahçesinden, KKTC’den ve Türkiye’nin bütün illerinden getirilip harmanlanan toprak bulunuyor.

Anıtkabir’in giriş kısmında yer alan 262 metre uzunluğundaki Aslanlı Yol’un sağında ve solunda toplam 24 aslan figürü bulunuyor. Anıtkabir’deki bu 24 aslan figürü, ”24 Oğuz Boyu”nu temsil ediyor. Aslan figürlerinin çift halinde olması ise milletin ”birlik ve beraberliğini”, aslanların yatar pozisyonda olması ”barışseverliği” temsil ediyor. Atatürk’ün huzuruna çıkan ziyaretçilerin ”başlarının öne eğik” olmasını sağlamak için Aslanlı Yol’daki mermerlerin arasında 5’er santimlik çim boşlukları bulunmaktadır.

Anıtkabir’de bulunan 33,5 metre uzunluğa sahip olan bayrak direği Amerika’dan gelmiştir. 4 metresi yerin altında gömülü olan ve 29,5 metresi görülebilen direk, Amerika’da bayrak direği imalathanesi olan Nazmi Cemal isimli Türk vatandaşı tarafından hediye olarak gönderilmiştir.

Anıtkabir Müzeleri

Anıtkabir içerisinde Atatürk’ün özel eşyaları, fotoğrafları, aldığı hediyeler, madalyaları, yazışmaları, silahları ve kitapları başta olmak pek çok sergi salonu bulunmaktadır. Bu sergi salonlarından Milli Mücadele ile ilgili belgeler, eserler sergilenmektedir. Çanakkale Savaşı’nı ve Sakarya Meydan Muharebesi’ni anlatan özel bölümler bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihi ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili en kapsamlı sergiler, Anıtkabir’de yer almaktadır.

Anıtkabir Hediyelik Eşya Bölümü

Anıtkabir içerisinde hediyelik eşya satan bir bölüm bulunmaktadır. Anıtkabir’e gelenlerin Anıtkabir ve Atatürk ile ilgili alabileceği pek çok hediyelik eşya, bu kısımda bulunmaktadır. Anıtkabir’in hediyelik eşya bölümünde tablo, kitap, kravat, saat, maket, kalem, cüzdan, magnet, yüzük, ajanda gibi bir çok ürün bulmak mümkündür.

Anıtkabir Ziyaret Saatleri

Anıtkabir, haftanın yedi günü de ziyarete açıktır. 10 Kasım, 29 Ekim, 30 Ağustos gibi önemli günlerde devlet adamlarının Anıtkabir’e ziyareti sırasında sivil vatandaşlar Anıtkabir’e alınmamaktadır. Bunun haricinde haftanın her günü ziyaret edilebilmektedir.

Anıtkabir ziyaret saatleri üç dönem şeklindedir. Buna göre 01 Şubat ile 14 Mayıs tarihleri arasında ziyaret saatleri 09:00 ve 16:30 arasıdır. 15 Mayıs ve 31 Ekim tarihleri arasında Anıtkabir ziyaret saatleri 09:00 ile 17:00 arasıdır. 01 Kasım ve 31 Ocak tarihleri arasında ise 09:00 ile 16:00 saatleri arasında Anıtkabir ziyaret edilebilmektedir.

Anıtkabir’e Giriş Ücretli mi ? Anıtkabir Giriş Ücreti

Anıtkabir, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne bağlıdır ve güvenliği askerler tarafından sağlanmaktadır. Anıtkabir’e giriş için ücret alınmamaktadır. Anıtkabir’i ücretsiz bir şekilde ziyaret edebilirsiniz.

Anıtkabir’e Nasıl Gidilir ? Anıtkabir Nerede ? Anıtkabir Ulaşım

Anıtkabir, Ankara’nın Çankaya ilçesindeki Tandoğan semtinde Anıt Caddesi üzerinde yer almaktadır.

Anıtkabir’e ulaşım için kullanılabilecek olan en hızlı yol, Ankaray’dır. Ankaray Metrosu’na binerek Tandoğan Metro İstasyonu’nda indikten sonra 5 dakikalık bir yürüme ile Anıtkabir’e ulaşabilirsiniz. Ankara’ya otobüs ile geldiyseniz, AŞTİ’den Ankaray’a binerek yine Tandoğan Metro İstasyonu’nda inmeniz gerekmektedir.

Anıtkabir Adresi: Anıtkabir, Anıt Cad. Tandoğan 06520 Çankaya / Ankara / Türkiye
Anıtkabir Telefon Numarası: 0 312 231 79 75