Ülkemizdeki restorasyon rezillikleri yazımızda Türkiye’de yapılmış çalışmalardan bazılarını görebilirsiniz. 2017 yılı itibariyle UNESCO Dünya Mirasları Listesi’nde Türkiye’den 17 yer bulunuyor. Anadolu’nun binlerce yıllık tarihi, eşsiz eserlere ev sahipliği yapıyor.
Onlarca tarihi esere sahip olan Türkiye, yapılan restorasyon çalışmalarıyla birlikte tarihi dokuyu kendi elleriyle yok ediyor. Birçok eser, restorasyon çalışmalarının ardından aslı ile alakası olmayan bir görüntüyle karşımıza çıkıyor.
Ülkemizdeki Restorasyon Rezillikleri
Eski, tarihi, otantik ve özgünlük değerlerine sahip olan eserlerin, aslına uygun şekilde asli yapım tekniği ve malzemelerinden yararlanılarak olabildiğince az müdahale ile korunması anlamına geliyor restorasyon. Fakat Türkiye’deki restorasyon anlayışı daha çok ”yeniden inşa” modeline göre yapılıyor.
Bu listede Türkiye’deki bazı eserler üzerinde yapılan restorasyon çalışmalarının önceki ve sonraki hallerini görebilirsiniz.
Ocaklı Ada Kalesi
İstanbul Şile’de yer alan Ocaklı Ada Kalesi, Cenevizliler döneminden kalma önemli bir yapı. Günümüze kadar harap hale gelen yapı, 2015 yılında restorasyon çalışmasına alındı. 2000 yıllık eserin, restorasyon çalışması sonucu aldığı hal yazılı ve görsel basında bir hayli yer buldu. Kale için ”Sünger Bob” benzetmesi yapıldı.
Süheyl Bey Camii
İstanbul Beyoğlu’nda 1591 yılında inşa edilen Süheyl Bey Camii, restorasyon sonrasında oldukça farklı bir hal almış. Fındıklı’daki tarihi cami, Süheyl Bey tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirilmişti. Sekizgen planlı ve kubbeli cami, restorasyonun ardından camla kaplandı ve camiden çok bir alışveriş merkezini andırır hale geldi.
Tekfur Sarayı
12. yüzyılda Bizanslılar tarafından yapılan Blakernai Saray Kompleksi’nden kalan tek saray olma özelliği taşıyan Tekfur Sarayı, restorasyondan sonra yapıldığı dönemden çok daha farklı bir görünüm aldı.
Mamure Kalesi
2012 yılında UNESCO Dünya Mirası’nın geçici listesine giren Anamur Mamure Kalesi’nin tarihi 3.yüzyıla kadar dayanıyor.
39 kuleden oluşan tarihi kale, restorasyon süresince bolca çimento kullanılarak orijinal dokusunu kaybetti.
Mesnevihane Camii
İstanbul Fatih’te 1844 enesinde inşa edilen cami, restorasyon çalışmalarıyla beton sıva kullanılıp, beyaza boyanınca tarihi yapısını kaybeden eserler arasına girdi.
Atik Valide Külliyesi
Mimar Sinan’ın bilinen son eseri olan Atik Valide Külliyesi, eski halinden eser kalmayan yapılardan bir tanesi. Külliyenin iç bahçeye bakan revaklarının tümü camla kaplanırken, inşa edilen kafetarya ve otomatik kapılar da restorasyon faciasına ortak olmuş.
Ayasofya Orhan Camii
Bursa’nın İznik ilçesindeki Ayasofya Orhan Cami’nin tarihi M.Ö. 4.yüzyıla kadar uzanıyor.
2007 yılında başlatılan restorasyon çalışmalarıyla birlikte monte edilen cam kapıyla birlikte kubbeler de betonla sıvanmış durumda.
Hatay Arkeoloji Müzesi
Dünyanın en büyük ikinci mozaik sergilemem alanı olan Hatay Arkeoloji Müzesi, restore edilen Roma Mozaikleri ile listede yer alıyor.
İsis Seremoni Moziği’nin restore edilmeden önceki ve sonraki haline baktığımız zaman, ne derece ”başarılı” bir çalışma ortaya koyulduğu belli oluyor.
İshak Paşa Sarayı
1685 yılında inşa edilen İshak Paşa Sarayı, Türkiye’nin önemli tarihi eserlerinden biri. Elbette inşa edildiği dönemde cam tavanı olmayan eser, yine bir restorasyon çalışması ile birlikte tarihi dokusundan koparılmış.
Yetkililer, cam tavanın Güneş ışığını kırarak sarayın tarihi yapısının kötü etkilenmemesinin amaçladığını belirtse de bu tarihi yapıya başka bir şekilde zarar verildiği gerçeğini değiştirmiyor.
Antiphellos Antik Tiyatro
Antalya’nın Kaş ilçesinde yer alan Antiphellos Antik Tiyatrosu’nın zeminin kaymalar olduğu için restorasyon çalışmaları başlatılıyor.
M.Ö. 1.yüzyılda inşa edilen tiyatro, restorasyondan önce 28 sıradan oluşurken restorasyonda zeminine dökülen beton nedeniyle 26 sıra kalıyor.
Sümela Manastırı
Trabzon’un en turistik yeri olan Sümela Manastırı’ndaki restorasyon çalışmaları, 16 yıl boyunca devam etti. Restorasyon çalışmalarının ardından manastırın kütüphane ve öğrenci odalarının bulunduğu kısma kaçak kat çıkıldığı fark edildi.
Battal Gazi Külliyesi
Eskişehir Seyitgazi’de yer alan Seyyid Battal Gazi Külliyesi, farklı bir restorasyon çalışması geçirmiş. Restorasyon çalışmasından sonra maerikan mutfak, modern tuvaletler ve mermer sütunlar yerine beton sütonlar eklenmiş.
Sinan Paşa Külliyesi
Bursa’nın Yenişehir ilçesinde yer alan Sinan Paşa Külliyesi, restorasyon çalışmalarında yaşanan facialar konusunda ayrı bir yere sahip. Restorasyon çalışmaları sırasında 400 yıldan fazla tarihi geçmişe sahip olan külliyeye kamyonların rahat girip çıkabilmesi için duvarlardan birini yıkarak kapı yaptılar.
Bir cevap yazın