Lefkoşa Büyük Han

Lefkoşa’da gezilecek yerler listesinin başında gelen Lefkoşa Büyük Han, sadece şehrin değil Kıbrıs adasının da en büyük hanlarından biri olma özelliğine sahiptir. Kıbrıs’taki en gelişmiş mimari örneklerden biri olan Büyük Han, Osmanlı İmparatorluğu’nun Kıbrıs’ta yaptığı ve günümüze kadar gelebilen tarihi yapılardan biridir.

Lefkoşa’nın turizm merkezi olan Arasta’nın yakınındaki Asmaaltı Meydanı’nın yanında bulunan Büyük Han, günümüzde birçok dükkan ve galerinin bulunduğu el sanatları merkezi olarak kullanılmaktadır. Her gün onlarca yerli ve yabancı turist Büyük Han’ı ziyaret etmektedir.

Lefkoşa Büyük Han Tarihi

Osmanlı Devleti’nin Kıbrıs adasını fethetmesinden bir yıl sonra 1572 yılında inşasına başlanan Büyük Han, Bursa’daki Koza Han örnek alınarak yapılmıştır. Yapımıyla ilgili olarak tarihi kaynaklarda iki farklı iddia bulunmaktadır. Bunlardan ilki; Osmanlı Devleti’nin ilk Kıbrıs beylerbeyi olan Avlonyalı Muzaffer Paşa, her Kıbrıslıdan iki paralık bir vergi toplayarak yaptırdığıdır. Bazı kaynaklarda ise Sultan Selim’in Ayasofya Camii’ne vakıf olarak yaptırdığı dükkânların Kıbrıs beylerbeyi Sinan Paşa tarafından yıktırılıp yerine kervansaray yaptırıldığı bilgisi yer almaktadır.

İlk yapıldığında Yeni Han olarak anılan yapı, adaya özellikle Alanya’dan gelen tüccarların burada konaklaması nedeniyle Alanyalılar Hanı olarak da bilinmekteydi. 17.yüzyıla gelindiğinde, Asmaaltı Meydanı’na küçük boyutlarda Kumarcılar Hanı açılmıştır. Bunun üzerine yerel halk kıyaslama yaparak, Yeni Han’ı Büyük Han olarak anmaya başlamıştır.

İnşa edildiğinde alt odaları ticarethane, üst odaları ise otel olarak kullanılan Büyük Han’ın doğu tarafındaki ana giriş kapısının iki yanında hayvanlara ait yem ve su yalakları yer almaktaydı. Uzun süre bu şekilde kullanılan han, adanın İngiltere’nin hakimiyetine girmesinin ardından 1903-1947 yılları arasında ilk olarak hapishane ardından fakirler için barınak işlevi görmüştür.

1903-1962 yılları arasında yine ticarethane ve otel olarak kullanılan Büyük Han, yoksul ailelerin oda kiraladığı küçük bir mahalleye benzemekteydi. 1963 yılına gelindiğinde Kıbrıs Cumhuriyeti Eski Eserler Dairesi tarafından tarihi yapıda restorasyon çalışmaları başlamış fakat Rum-Türk çatışmaları nedeniyle yarım kalmıştır.

1982-2002 yılları arasında restore edilen Büyük Han, günümüzde Lefkoşa’da en çok ziyaret edilen yerlerden biri haline gelmiştir. İçerisinde birçok dükkan ve galeri bulunan han içerisinde lokanta ve kahvehane de bulunmaktadır. Buraya gelen ziyaretçiler, otantik ortamda bir şeyler yiyip içmektedir. Bununla beraber Kıbrıs’a özgün hediyelik eşyaların satıldığı dükkanlar da bulunmaktadır. Lefkoşa Büyük Han’ın tam konumu için Google Maps bağlantısına tıklayabilirsiniz.

Bölgedeki diğer turistik noktalar için Kuzey Kıbrıs Gezilecek Yerler başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.