Kayseri’de gezilecek yerlerden biri olan Gevher Nesibe Şifahanesi, bölgenin önemli tarihi yapılardan biridir. Gevher Nesibe Müzesi veya Tıp Müzesi olarak da adlandırılan bu yapı, şehre gelen yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği yerlerin başında gelmektedir.
Gevher Nesibe Sultan, büyük Selçuklu hükümdarlarından II. Kılıçaslan’ın kızıdır. Gevher Nesibe 1204 yılında verem hastalığına yakalanmış ve Kayseri’de hayata gözlerini kapatmıştır. Ölmeden önce vermiş olduğu vasiyet üzerine ise 1204-1206 yılların arasında, kendi adının verildiği Gevher Nesibe Şifahanesi yaptırılmıştır. Bu şifahaneye daha sonraları, yani 1210- 1214 yılları arasında, medrese bölümü eklenmiştir. Bu menderese ile de, dünyanın ilk tıp eğitimi ve sağlık hizmetini veren yapılarından biri olmuştur.
Gevher Nesibe Şifahanesi Yapısı ve Tarihi
Kayseri’nin en merkezinde bulunan bu yapı, Selçuklu zamanında yapılmış olan medreselerin en seçkini ve ayakta kalabileni, özelliğindedir. Medrese üstü açık yapıdadır. İki bloktan oluşmakta ve bu bloklardan batı tarafındaki şifahane, doğu tarafındaki ise medrese olmaktadır. Şifahanenin batı tarafında ise akıl hastalıkları bölümü ve medresenin kuzeydoğu köşesinde ise, Gevher Nesibe türbesi yer almaktadır. 1204 yılında veremden vefat eden Gevher Nesibe’nin mezarı bu medresenin içerisinde yer almaktadır. Medresenin ilginç özelliklerinden biri, burada bir kitabenin yer almasıdır bu kitabe, yapıldığı zamandan beri, olduğu gibi kalmıştır. Kitabe ’de medresenin Gevher Nesibe’nin vasiyeti üzerine yapıldığı yazmaktadır.
Yapı iki blokludur ve dört tarafında eyvanlar bulunmaktadır. Ortasındaki havuzun varlığı ise, farklı bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Medrese bulunan odaların hepsi küçük kapılıdır ve bu kapıları hepsi avluya açılmaktadır. Medresede mutfağa benzer bir yapı bulunmadığı için yemeklerin dışarıdan geldiği düşünülmektedir. Bu medresenin yapısında çok sayıda taşçı işaretine ve Türk damgasına rastlanmış olması da, büyük dikkat çekmektedir. Bu medresede kadın erkek veya Müslüman ya da gayrimüslim ayırımı yapılmamış, herkese aynı şekilde hizmet verilmiştir. Medrese bu anlayışını ve hizmetini ise 20. Yüzyıla kadar devam ettirmiştir.
Medrese, 1900’lü yılların başlarında terk edilmiş ve ders verilen okul bölümü yıkılmıştır. Bunun ardından 1960’lı yıllarda tadilat yapılmış ve kullanıma tekrar açılmıştır. Ancak bir süre sonra tekrar yenilenmesine karar verilmiş ve 1980 yılında Erciyes Üniversitesi tarafından tadilat yaptırılmıştır. Bu tadilatlar sırasında pek çok kazı yapılmış ve kazılarda çok önemli bulgulara rastlanmıştır. Bu yapılan çalışmaların sonucunda medrese içerisinde, hekim, cerrah, eczacı koğuşu, göz doktoru, akıl hastanesi ve ruh hastalıkları koğuşu olduğu ortaya çıkarılmıştır. 1982 yılında medrese, Erciyes Üniversitesi tarafından Tıp Tarihi Müzesi olarak kabul edilmiştir.
Gevher Nesibe Müzesi Bölümleri Neler?
Atatürk ve Askeri hekimleri, kışlık dershane, İni Sina eyvanı, Gevher Nesibe eyvanı, yazlık dershane, kütüphane, Selçuklu kıyafetleri, eski Türk hekimleri, dişçilik tarihi, hasta odası, hemşire tarihi, ameliyathane ve cerrahi aletler ve ruh hastalıkları psikiyatri koğuşları gibi önemli bölümlerin yanı sıra pek çok bölüm bulunmaktadır. Müzede tıp tarihi ile alakalı olan her şeye, çarpıcı gerçekleri ile ulaşmanız mümkündür.
Müze ziyaret günleri ve saatleri ilgili bilginin yanında giriş ücreti hakkında bilgi arayanlar için: Müze, pazartesi günleri dışında her gün, mesai saatleri içerisinde açık olup, müzeye girişlerden ücret alınmamaktadır.
Gevher Nesibe Şifahanesi Müzesi Etrafında Neler Var?
Medresenin bulunduğu yerde Kıvılcım kitabevi ve bu kitabevinin hemen dışarısında, Kıvılcım Kafe bulunmaktadır. Bu kafe, kamelyalar şeklinde düzenlenmiştir ve yaz aylarında hem serinleyip hem de dinlenebileceğiniz, aynı zamanda hemen altında bulunan kanalda deniz bisikleti sürebileceğiniz, arkadaşlarınız ile tavla oynayarak güzel vakit geçirebileceğiniz bir yerdir. Burada tost, hamburger, köfte ekmek gibi atıştırmalıkları da deneyebilirsiniz.
Kayseri Tıp Müzesi Nerede? Nasıl Gidilir? Ulaşım
Müze, Mimar Sinan Parkı içerisinde yer almaktadır. Mimar Sinan parkı ise, meydanda bulunan büyük alışveriş merkezi Almer’in hemen arka kısmında yer almaktadır. Buraya ulaşım meydandan 10 dakikalık yürüme mesafesindedir. Kayseri’nin pek çok ilçesi merkeze bağlandığı için he dakika otobüsler ile merkeze ulaşım sağlanmaktadır. Otobüslerden meydanda inip, sağ tarafınızdaki Almer Alışveriş Merkezi’nin arka tarafına geçtiğinizde, medreseyi rahatlıkla görebilirsiniz. Müzenin tam konumuna Google Maps bağlantısından erişebilirsiniz.
Bir cevap yazın