Eskişehir’in Sivrihisar ilçesi, bu bölgeyle anılan önemli Türk büyükleri ve Sivrihisar gezilecek yerleri ile ön plana çıkmaktadır. Eskişehir’in büyük ilçelerinden biri olan Sivrihisar, Eskişehir şehir merkezine 90 kilometre uzaklıktadır.
1926 yılından önce Ankara’nın bir ilçesi olan Sivrihisar ile ilgili olarak Nasreddin Hoca, Yunus Emre, Aziz Mahmut Hüdai, Hızır Bey gibi önemli Türk büyüklerinin buradan çıktığı iddia edilmektedir. 1289 yılında Osmanlı himayesine giren bölge, Ankara’ya 120 kilometre uzaklıktadır.
Adı genellikle Nasreddin Hoca ile özdeşleşen Sivrihisar; taştan sokakları, eski evleri, geleneksel kıyafetli insanı ve yöresel yemekleriyle ilgi çekici bir gezi noktası. Ankara-Eskişehir ve İzmir’in kesişim noktasında bulunan bu ilçe, yüksek ve sivri kayalıklarıyla dikkat çekiyor. İlçenin adı da buradan geliyor. Frig Kralı ”Eşek Kulaklı Midas”tan Bereket Tanrıçası Kibele’ye kadar birçok efsanenin yurdu olduğuna inanılan Sivrihisar’ın kökeni, ilk Türk uygarlığı olan Etilere kadar dayanıyor.
Sivrihisar Gezilecek Yerler
Eskişehir Sivrihisar denildiği zaman akla ilk olarak Nasreddin Hoca gelmektedir. Nasreddin Hoca’nın doğduğu ev, Sivrihisar’ın Hortu Köyü’nde bulunmaktadır. Günümüzde bu bölgenin adı, Nasreddin Hoca’dır. Ayrıca ilçenin farklı yerlerinde Nasreddin Hoca heykellerine rastlamak mümkündür. Bununla beraber ilçe ve çevresinde gezilecek tarihi yapılar ön plana çıkmaktadır. Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki noktalara, alt kısımdan ulaşabilirsiniz.
Nasreddin Hoca Evi
Nasreddin Hoca’nın doğum yerinin Sivrihisar olduğu düşünülmektedir. Bu konuda farklı rivayetler olsa da Hoca’nın 1208 yılında Sivrihisar’ın Hortu Köyü’nde doğduğu düşünülmektedir. Bu bölgenin adı, 1999 yılında Nasreddin Hoca olarak değiştirilmiştir. Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki bölgeye Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bir de temsili Nasreddin Hoca evi yaptırılmıştır.
Sivrihisar ilçe merkezine 26 kilometre uzaklıktaki Hortu Köyü’ndeki Nasreddin Hoca Evi dışında ilçenin bazı noktalarında Nasreddin Hoca ile ilgili heykellere de rastlamak mümkündür.
Sivrihisar Ulu Camii
Hemen hemen her şehirde bulunan eski camilerden birinin ismi mutlaka ”Ulu Camii” olarak adlandırılmaktadır. Bu geleneği Sivrihisar’da da gözlemleyebiliyoruz. Fakat Sivrihisar Ulu Cami’nin bir özelliği daha var. Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki bu camiye ”67 Ağaç Sütunlu Ulu Cami” deniyor.
Selçuklu’dan günümüze ulaşan Anadolu’nun en büyük ahşap direkli camilerinin nadir bir örneği olan Sivrihisar Ulu Camii, ilçe merkezinde bulunmaktadır.
Caminin kitabesine göre yapılış tarihi 1231-32 yıllarıdır. Cami, bugünkü yapısına ise 1274 yılında kavuşmuştır. Tarih boyunca çeşitli onarımlar gören Sivrihisar Ulu Camii, 2013 yılında başlatılan restorasyonun ardından 2015 yılının Mayıs ayında ibadete açılmıştır. Yine bu dönemde UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenmiştir.
Caminin çatı kısmını 67 adet ahşap direk taşımaktadır. Bu direklerin ise 19 tanesinin üzerinde mermer sütun başlığı vardır. Hem dışarıdan hem de içeriden gerek mimari yapısı gerekse de büyüklüğü ile dikkat çeken Ulu Camii, Sivrihisar’da gezilmesi gereken yerlerin başında gelmektedir.
Sivrihisar Saat Kulesi
Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki Saat Kulesi, 1899 yılında dönemin kaymakamı Mahmut Bey ve Belediye Reisi Hacı Mehmet Efendi tarafından yaptırılmıştır.
İlçenin birçok noktasından rahatça görülebilen Sivrihisar Saat Kulesi, yüksek bir kayanın üzerine inşa edilmiştir. Kare prizma bir gövde yapısına sahip olan Saat Kulesi’nin yüksekliği 12 metredir.
Pirinçten yapılmış olan çan, tokmakla saat başı çalmaktadır. 2012 yılında restore edilen yapıya çıkan yol da düzenlenmiş ve gece ışıklandırması yapılmıştır.
Kibele’nin Tapınak Kenti: Pessinus
Sivrihisar denildiği zaman akla gelenlerden biri de doğurganlık ve bereket tanrıçası Kibele’dir. Anadolu kökenli bir ana tanrıça olan Kibele ile ilgili bölgedeki en önemli yapı, Pessinus Antik Kenti’dir. Sivrihisar’ın Ballıhisar Köyü sınırları içerisinde yer alan Antik Kent, büyük Kibele tapınağının kalıntılarına ev sahipliği yapmakradır.
1967 yılında Pessinus Antik Kenti’nde Belçika’nın Gent Üniversitesi öncülüğünde kazı çalışmaları başlamıştır. Çalışmalarla birlikte Mabet, tiyatro, çarşı, nemropol, mermer su kanalları ve bir kısım bina temelleri ortaya çıkarılmıştır. Helenistik ve Roma çağına ait olan bu yapılardan yalnızca mabet kalıntıları Frig uygarlığına kadar uzanmaktadır.
Zaimağa Konağı
Sivrihisar’daki Zaimağa Konağı, ”Ankara dışındaki ilk Bakanlar Kurulu’nun yapıldığı yer” olması açısından önemlidir. Kurtuluş Savaşı döneminde TBMM Meclis Hükümeti ve Bakanlar Kurulu, burada önemli kararlar almıştır.
24 Mart 1922 tarihinde Gazi Mustafa Kemal ve Ankara Hükümeti’nin bakanları Sivrihisar’a gelmiştir. O gece Zaim Ağa Konağı’nda kalan heyet, Sakarya Meydan Muharebesi öncesindeki ateşkes koşullarını görüşmüşlerdir.
1902 yılında inşa edilen konak, Kültür Bakanlığı tarafından 2000 yılında kamulaştırılmıştır. 28 Mart 2007 yılında Sivrihisar Belediyesi’ne verilen yapıda gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları sırasında yangın çıkmış ve konağın üst katında yer alan eşyaların bir kısmı yanmıştır.
Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki konak, günümüzde müze ve kültür evi olarak hizmet vermektedir. Konağın zemin katında restoran ve el sanatları ürünlerinin satıldığı bir bölüm bulunmaktadır. Üst kat ise müze olarak kullanılmaktadır.
Ermeni Kilisesi
Surp Yerortutyun Ermeni Kilisesi, Sivrihisar’daki tarihi turistik değerlerden bir tanesidir. 1650 yılında inşa edilen yapı, 1876 yılında çıkan yangın sonucunda büyük hasar almıştır. Daha sonra 1881 yılında mimar Mintes Panoyat tarafından tekrar inşa edilmiştir.
Anadolu’nun en büyük kiliselerinden biri olan Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki Ermeni Kilisesi, 1400 metrekarelik bir alanda inşa edilmiştir. Uzun yıllar bakımsız kalan kilise, hem belediye hem de Kültür Bakanlığı tarafından restore edilmiştir.
Gavur Hamamı
Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki tarihi yerlerden bir diğeri ise Gavur Hamamı veya Ermeni Hamamı olarak adlandırılan yapıdır. İnşaat tarihine ilişkin bir kayıt veya kitabe bulunmayan Gavur Hamamı’nın 1867 yılı civarı yaptırıldığı tahmin edilmektedir.
Hisar Arkası Mevkii’nden suyu getirilen hamam, yarı yıkık durumdadır. Yapının ılıklık, sıcaklık, külhan ve su deposu bölümleri görülebilmektedir.
Köşelerinde yer alan birer odayla birlikte toplam dört odaya sahip olan Gavur Hamamı, Ermeniler tarafından yapılmıştır. Geleneksel Osmanlı hamam mimarisinin özelliklerini yansıtmaktadır.
Sivrihisar Kalesi
İmparator Justinianus döneminde yaptırılan Sivrihisar Kalesi, doğal ortamdan yararlanılarak inşa edilmiştir. 330 metre yüksekliğindeki kale, günümüzde harap durumdadır.
Tarih boyunca farklı uygarlıkların hakimiyetine geçen kale, Sivrihisar ilçe merkezine hakim bir tepededir. Günümüzde sadece küçük bir beden duvarı kalede yapılan yapılan çalışmalarla su sarnıcı, zahire ve mühimmat konacak mahzen yerleri belli olmaktadır.
Alemşah Mescidi
Sivrihisar gezilecek yerler listesindeki yapılardan biri olan Alemşah Mescidi (Kümbeti), Selçuklular döneminde inşa edilmiştir. İki katlı yapının alt katında mezar, üst katında ise mescid bulunmaktadır.
Ulucami’nin kuzey tarafında, Camii Kebir Mahallesi’ndeki Park Caddesi’nde yer alan Alemşah Mescidi’nin etrafı park haline getirilmiştir.
Seydi Mahmud Zaviyesi
1958 yılında Jandarma Umum Komutanlığı’na ait olan Seydi Mahmud Zeviyesi ve Eyvanlı Mescid, Jandarma’nın yeni binası taşınmasıyla beraber Sivrihisar Belediyesi’nin mülkiyetine geçmiştir. Daha sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilen yapı, bölgede görmeniz gereken tarihi yerlerden biridir.
Sivrihisar ilçesinin tam konumuna Google Maps üzerinden ulaşabilirsiniz. Bir başka ilçedeki turistik noktaları öğrenmek için Mihalıççık Gezilecek Yerler başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Bir cevap yazın