Kırgızistan Issık Göl

Kırgızlar için kutsal bir mekan sayılan Kırgızistan Issık Göl, Kırgızistan’da gezilecek yerlerden bir tanesi. Issık Göl veya Isık Göl olarak adlandırılan göl, Kırgızistan – Kazakistan sınırına yakın bir bölgede yer alıyor. Küngöy Ala Dağları ve Teskey Ala Dağları arasındaki tektonik çukurda yer alan gölün deniz seviyesinden yüksekliği 1.600 metre civarında.

Güney Amerika’da Peru ve Bolivya arasında kalan Titikaka Gölü’nden sonra dünyanın en büyük ikinci dağ gölü olan Kırgızistan Issık Göl, etrafı karlarla kaplı dağlarla çevrili olmasına rağmen hiçbir zaman donmamaktadır. Gölün adı, bu nedenle ”ısı, sıcak” anlamına gelen Issık olarak anılmaktadır. Şaman inancının bir parçası olarak kutsal sayılan göle, halk arasında ”Tanrının Gözü” ve ”Dünyanın Gözü” denilmektedir.

Tarih boyunca Karahanlıların dinlenme merkezi olan göl, Türk Kağanlıkları’na da aynı şekilde ev sahipliği yapmıştır. Sovyet Birliği döneminde bölgeye birçok pansiyon ve tatil evi inşa edilmiş ve göl, popüler bir turizm yeri haline gelmiştir.

Günümüzde Sovyetler’den kalan büyük otel kompleksleri kapanmaya başlamıştır. Bu otellerin yerine bölgeye kahvaltılı pansiyonlar ve kamp alanları açılmaktadır.

Kırgızistan Issık Göl
Kırgızistan Issık Göl

Issık Göl Etrafındaki Yerleşim Yerleri

Kumlı sahillerinin uzunluğu 320 kilometre olan Isık Göl, ülkenin en değerli turizm merkezlerinden biridir. Doğa koruma alanı ilan edilen gölde zengin bir balık çeşitliliği vardır. Güney kıyıları, kuzeye göre daha bakir yerlerdir. Kuzey kıyılarında ise bazı yerleşim yerleri bulunmaktadır.

  • Balıkçı (Issık Göl’ün batısında, Kırgız demir yolunun son noktasıdır.)
  • Koşkol (Issık Gölünün kuzey kıyısında bir köy.)
  • Tamçı (Issık Gölünün kuzey kıyısında bir köy.)
  • Çolpon-Ata (Issık Gölü kuzey kıyısının gayri resmi merkezidir.)
  • Karakol (Issık Gölü bölgesinin doğusunda il merkezidir.)
  • Tüp (Karakol’un liman köyü.)
  • Barskon (Issık Gölünün güney kıyısında eski ismi Barsgan olan küçük bir yerleşim yeridir.)
Kırgızistan Issık Göl
Kırgızistan Issık Göl

Issık Göl Gezilecek Yerler

Issık Göl, sadece suyun güzelliği ile öne çıkmıyor. Etrafı heybetli dağlarla çevrili bu gölün çevresinde gezilecek önemli yerler de bulunuyor. Kırgızistan Issık Göl çevresindeki gezilecek yerlerden bazıları şunlar:

Petroglyphs Açıkhava Müzesi: Issık Göl ve Çon Kemin arasında kalan bu bölge, eski dönemlere ait taş resimlerini barındırıyor. Petroglyflerin yani antik kaya oyması eserlerinin bulunduğu bölgede 4.000 yıllık tarihe tanıklık etmek mümkün. Kaya resimlerinde MÖ 2000’den MS 400’e kadar uzan geyik, kar leoparı ve dağ keçilerinin avlanması tasvirleri bulunuyor.

Skazka Kanyon: Kırgızistan Issık Göl’ün güney tarafındaki Tosor Köyü yakınlarındaki Skazka veya Fairy Tale olarak adlandırılan kanyon, bölgenin görülmeye değer güzelliklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. İlginç kaya oluşumlarının bulunduğu bölgede Büyük Çin Duvarı, ejderha, hipopotam gibi adlar verilen kayaları görebilirsiniz.

Karakol: Kırgızistan Issık Göl’ün en doğusunda bulunan Karakol, Kırgızistan’ın en büyük dördüncü şehri. Gölün idari merkezi olan Karakol’da birçok doğa harikası bulunuyor ve oldukça turistik bir yer.

Ruh Ordo Açık Hava Müzesi: Çolpon Ata şehrinde, Kırgızistan Issık Gölü’nün hemen yanında kurulan Ruh Ordo, bir kültür kompleksi. Kompleks içerisinde Cai, Ortodoks ve Katolik Kiliseleri, Sinagog ve Budist Tapınakları yan yana dizilmiş. Bunların yan yana dizilmesinin sebebi ise ”Farklı yollardan gidiyor olsanız da tüm yollar Tanrı’ya çıkar.” Ayrıca Ruh Ordo’daki açık hava müzesinde Mustafa Kemal Atatürk de dahil olmak üzere tarihte yer edinen birçok ünlü ismin heykelleri bulunuyor.

Kırgızistan Issık Göl
Kırgızistan Issık Göl

Erişilmezlik Kutbu

“Pole of Inaccessibility” yani erişilmezlik kutbu anlamına gelen bu deyim; herhangi bir kıtanın en merkezinde yer alan, tüm denizlere en uzak noktası olarak tanımlanmaktadır.

Kırgızistan Issık Göl, Avrasya kıtasının erişilmezlik kutbuna bir hayli yakın bir konumda bulunuyor. Bu özelliği de Issık Göl’ü ilginç kılan detaylardan bir tanesi olarak öne çıkıyor.

Erişilmezlik Kutbu
Erişilmezlik Kutbu

Issık Göl ve Edebiyat

Kırgız edebiyatçı Cengiz Aytmatov, Yıldırım Sesli Manasçı isimli hikayesinde ”Ak sütüm adına sana yalvarıyorum ey Tengri! Buraya, senin yeryüzündeki gözün olan bu kutsal gölün kıyısına sana yakarmak için geldik. Ey Issık Göl, yeryüzünün gökyüzüne bakan gözü! Sana sesleniyorum ey suları buz tutmayan göl! Ey kutsal ebedi varlık! Kadere hükmeden Kök Tengri gözünü köpüklerine çevirdiği zaman, duamı ona ulaştırasın diye sana sesleniyorum…”

Bilinen en eski Türkçe sözlük olan Divân-ı Lügati’t-Türk’te, Kaşgarlı Mahmud Isık Gölü’ü şöyle tanımlamıştır: ”İsîğ köl: Barsgan’da bir göl. Uzunluğu 30 fersah, eni 10 fersahtır.”

Vasily Vladimirovich Bartold, Türkistan tarihine kaynak olarak yayımladığı yazmalardan 1126 yılındaki Mucmil al-tavârih vıa al-kişaş şöyle demektedir: “Issık-Köl kenarında bir dağ vardı.. Türk (Yafes’in oğlu) orayı makam edinmişdi…. bir gece o dağın tepesinde ateş gördü., o dağa Anduk Art adını verdi… onun tepesine otağını kurdu.”

Issık Göl ve Edebiyat
Issık Göl ve Edebiyat

Issık Göl Efsanesi

Zamanın birinde ismi Isık Göl olan bir kız yaşarmış. Hem güzel hem de akıllı olan bu kızın varlığını işitenler, dört bir yandan dünürcü* olarak geliyormuş.

Günlerden bir gün, bu kızı istemek için biri doğudan diğeri ise batıdan iki yiğit gelmiş. Hem akıllı, hem yakışıklı hem de yiğit olan bu delikanlıları bilenler, içlerinden biri seçemezmiş.

Isık Göl, iki yiğit delikanlıyı da sevmiş. Birini ötekinden üstün göremeyip, bir seçim yapamamış. Bu duruma çok üzülen ve sürekli ağlayan Isık Göl’ün göz yaşları, buradaki gölü oluşturmuş. Göl, güzel kızın göz yaşlarının bir eseriymiş.

Isık Göl’e aşık olan iki yiğit de istediğini alamamış. Birbirlerini suçlayan iki genç, memleketlerine yol almışlar fakat sıkıntıları ikisinin de yakasını bırakmamış. Biri, doğudan geleni Ulan Rüzgârı olup esmeye başlamış; batıdan geleni ise San-Taş Rüzgârı olup esmeye başlamış. İki genç de birer rüzgâr olarak öfkelerini, kızgınlıklarını etrafa duyurmaya başlamışlar.

İki rüzgar günümüzde birbirlerini kızıl Issız Göl’de karşılaştıkları zaman, gölün üzerine çalkalanmaktadır.

*dünürcü: Evlenecek bir erkek için kız istemeye giden kimse ya da kimseler.

Issık Göl Efsanesi
Issık Göl Efsanesi

Kırgızistan Issık Göl Nerede?

Issık Göl, Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’e 185 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Göl, idari olarak Karakol şehrine bağlıdır. Karakol şehrinin gölün en yakın kısmına uzaklığı 10 kilometre kadardır. Bişkek-Karakol arası ise 405 kilometredir. Gölün haritadaki konumu için Google Maps bağlantısını ziyaret edebilirsiniz.

Asya’daki bir başka turizm noktası için Yakutistan Gezilecek Yerler başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Bir cevap yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir