Gebze gezilecek yerler listesinde birçok tarihi yapı ve doğal güzellik bulunmaktadır. İzmit Körfezi’nin kuzeyinde yer alan Kocaeli’nin Gebze ilçesi, zengin bir tarihi geçmişe sahip olmakla birlikte tarım, hayvancılık ve sanayi alanlarında Türkiye’nin en hızlı büyüyen ilçelerindendir. İstanbul’un girişinde yer alan ilçe, Türkiye sanayisinin yaklaşık %15’ini barındırmaktadır. Kara, deniz ve demiryollarının birleştiği önemli bir noktada yer alan Gebze ilçesine bağlı Çayırova, Darıca ve Dilolvası bölgeleri 2008 yılında çıkarılan kanunla birlikte ilçe statüsü kazanmıştır. Bu durum, Gebze’nin nüfusunu yarı yarıya azaltmıştır.
Gebze Tarihi
Tarihte Bitinya (Bithynie) olarak adlandırılan bölgenin tarihi, M.Ö. 12.yüzyıla kadar uzanmaktadır. Bölgenin coğrafi konumu, tarihin hemen hemen her döneminde önemli bir yerleşim yeri olmasını sağlamıştır. Günümüzde Gebze’nin bulunduğu yerde M.Ö. 281-246 döneminde Bitinya Krallığı egemenlik kurmuştur. Kral 1.Nicomede’nin egemenliğin Dakibyza ve Libyssa isminde yerleşmeler kurulmuştur. Ünlü Kartaca komutanı Hannibal’ın krallık döneminde Gebze’de yaşamış olması, ilçenin önemli tarih notlarından biridir.
Günümüzdeki Gebze’nin kurulmasında Orhan Gazi büyük rol oynamıştır. İlçede kendi adıyla cami de yaptıran Orhan Gazi, bölgenin imarı için büyük çaba göstermiştir. Osmanlı Devleti döneminde Gebze, ordugah olarak kullanılmıştır. İlçe, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerine kadar kimi dönem İstanbul kimi dönem Kocaeli’ye bağlı bir kaza olarak kayıtlarda geçmektedir.
1 Günde Gebze Gezilecek Yerler Rotası
Gebze gezilecek yerler listesini 1 günde tamamlamanız mümkündür. İlçedeki turistik noktalar Gebze Çarşı ve Eskihisar bölgeleri olmak üzere 2 ana merkezde toplanmıştır. Bununla birlikte şehrin biraz daha dışarısında kalan Gazilerdağı Tabiat Parkı ve Ballıkayalar Tabiat Parkı alanlarını da vaktiniz varsa gezi listenize ekleyebilirsiniz. Gebze Çarşı’daki görülecek yerlerin geneli tarihi yapılardan, hamam, cami ve türbelerden oluşmaktadır. Belirli bir rota oluşturarak 2-3 saatlik bir gezintiyle bu noktaları gezebilirsiniz. Daha sonra sahil kenarındaki Eskihisar bölgesini gezebilirsiniz. Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Hanibal Anıt Mezarı, Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi, Eskihisar Sahili ve Eskihisar Kalesi bölgedeki en önemli turizm noktalarıdır.
Gebze Gezilecek Yerler
Gebze gezilecek yerler listesinde başta Osmanlı Dönemi’nden kalan tarihi yapılar olmak üzere birçok nokta bulunmaktadır. Sultan Orhan Camii, İlyas Bey Camii ve Çoban Mustafa Paşa Külliyesi gibi yapılar Gebze tarihi yerler listesinin başında gelmektedir. Bununla birlikte Eskihisar Sahili, Ballıkayalar ve Gaziler Dağı gibi noktalar da ilçenin doğal güzelliklerindendir. Gebze, daha çok sanayisiyle öne çıkan bir bölge olmakla birlikte 1 günlük tatil planında gezip görebileceğiniz turistik noktaları da barındırmaktadır.
Kadı Fazlullah Efendi Türbesi
Gebze Çarşı’da, İstanbul-İzmit D-100 yolunun kenarında yer alan Kadı Fazlullah Efendi Türbesi’nin Fazlullah Efendi’nin ölümünden sonra oğulları veya torunları tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir. Osmanlı döneminde önce kadı sonra vezir olarak rol alan Fazlullah Efendi, elçilik görevi de yürütmüştür. Elçilik döneminde birkaç defa Bizans topraklarına da giden Fazlullah Efendi, Gebze’de kadılık yapmıştır. Kendisinin Sultan II.Mehmed döneminde vefat ettiği tahmin edilmektedir. Bazı kaynaklara göre türbesinin Edirne’de bulunduğu rivayet edilmekle birlikte arşiv kayıtlarında türbesinin günümüzdeki yerinde olduğu gösterilmektedir. Türbenin bahçesinde çeşitli kişilere ait mezarlar da bulunmaktadır.
Gebze Center AVM
Gebze ilçesinin ilk alışveriş merkezi olarak 2010 yılında açılan Gebze Center AVM, yerli ve yabancı 100’ün üzerinde mağazaya ev sahipliği yapmaktadır. Aynı anda 800 bin kişiye kadar hizmet verebilen Gebze Center, Doğuş GYO yatırımıdır. Alışveriş merkezi içerisinde 5M Migros, Altınyıldız, Atasun, Deichman, Evidea, Koçtaş, Mi Store Toyzz Shop, Polo ve Yves Rocher gibi birçok marka bulunmaktadır. Gebze Center, İzmit-İstanbul karayolunun hemen yanındadır.
İlyas Bey Türbesi ve Camii
Gebze gezilecek yerler listesinin tarihi yapılarından biri olan İlyas Bey Camii’nin tam olarak hangi yıl inşa edildiği bilinmemekle birlikte 1326 senesinde yapımına başlandığı tahmin edilmektedir. İlyas Bey tarafından yaptırılan ve Osmanlılardan kalan en eski camilerden olan yapının Mimar Sinan’ın baş kalfası Hüseyin Ağa tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Caminin bahçesinde İlyas Bey’in türbesi yer almaktadır.
Osman Hamdi Bey Kültür Merkezi
Gebze ilçesinin kültür sanat aktivitelerine ev sahipliği yapan Osman Hamdi Bey Kültür Merkezi, ilçenin modern etkinlik etkinlik merkezidir. 637 koltuk kapasitesine sahip olan kültür merkezinde opera, bale, konser, tiyatro, panel, anma, konferans ve kurtuluş günleri gibi birçok farklı etkinlik düzenlenmektedir. Gebze geziniz sırasında bir etkinliğe gitmek isterseniz, kültür merkezinin güncel etkinlik programına göz atabilirsiniz.
Çoban Mustafa Paşa Külliyesi
Yavuz Sultan Selim’in kızlarından Hanım Hatun’la evli olan Çoban Mustafa Paşa, Gebze ve çevresinde yaptırdığı yapılardan biri de Çoban Mustafa Paşa Külliyesi’dir. Cami, türbe, medrese, tekke, kütüphane, imaret, darüşşifa, paşa odaları, kervansaray ve hamamdan oluşan külliye 2012-2015 yılları arasında restorasyon çalışmasından geçirilmiştir. 2 Ocak 2015 tekrar ibadete açılan Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Gebze Kent Meydanı’ndadır.
Gebze gezilecek yerler listesindeki Çoban Mustafa Paşa Külliyesi’nin Mimar Sinan’a yaptırıldığına dair iddialar bulunmakla birlikte bu durum kesinlik kazanmamıştır.
Malkoçoğlu Mehmet Bey Türbesi
Gebze Kent Meydanı’ndaki parkın içerisinde yer alan türbe, Osmanlı döneminde Akıncı Beyi olarak önemli hizmetlerde bulunan Malkoç oğulları sülalesinden Mehmet Bey’e aittir. Malkoç oğullarına ait farklı türbelere Balkanlar’ın çeşitli noktalarında da rastlanmaktadır. Kimin tarafından inşa edildiği kesin olarak bilinmese de Mehmet Bey’in babası Malkoç Bey tarafından yaptırıldığı tahmin edilen türbe, açık kare planlı bir yapıdadır.
İbrahim Paşa Çeşmesi
Eski Çarşı Çeşmesi olarak da adlandırılan İbrahim Paşa Çeşmesi, 1664 yılında Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa’nın veziri İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kare planlı çeşmenin eni ve boyu yaklaşık 6 metredir. Gebze ilçe merkezinde Çoban Mustafa Paşa hamamının yanında yer alan tarihi çeşme, 1993 yılında tamir edilmiştir.
Tarihi Çarşı Hamamı
Çoban Mustafa Paşa tarafından 1523 senesinde inşa ettirilen hamam, Gebze’nin en büyük hamamı konumundadır. Çarşı Hamamı ve Çifte Hamam olarak da adlandırılan yapının iki kubeesi ve yanında geniş bir sarnıç bulunmaktadır. Kalker taşları kullanılarak inşa edilen hamamın pencerelerinin kemerleri, tuğla ile örülmüştür. Günümüzde halkın kullanımına açık olan Tarihi Çarşı Hamamı, kadınlar bölümü ve erkekler bölümü olarak iki kısımdan oluşmaktadır.
Tarihi Menzilhane Hamamı
Gebze gezilecek yerler listesindeki Sultan Orhan Camii’nin yakınında yer alan Menzilhane Hamamı, ilçedeki tarihi yapılardan biridir. Orhan Gazi döneminde (1326-1360) yaptırıldığı tahmin edilen hamam, günümüzde halen kullanılmaktadır. Yapının giriş kısmında düz bir tavanla örtülmüş olan hol bulunmaktadır. Holün ortasında havuz yer almaktadır. Hamamın tabanı ise taş levhalarla kaplıdır.
Sultan Orhan Camii
Gebze gezilecek yerler listesindeki önemli yapılardan olan Sultan Orhan Camii, en eski Osmanlı eserlerinden biridir. Yapım tarihi kesin olmamakla birlikte 1323-1331 yılları arasında inşa edildiği düşünülmektedir. Osmanlı mimarisinin ilk örneklerinden olan cami, Gebze ilçesinin de kurucu kabul edilen Orhan Gazi tarafından yaptırılmıştır. Caminin yapımında çevredeki Bizans yapılarının kalıntılarından yararlanılmıştır. Caminin avlu kısmında Bizans döneminde kalan sütun başlıkları ve su haznesi yer almaktadır. Kare planlı cami, moloz taş ve tuğla hatıllar kullanılarak inşa edilmiştir.
Tatlıkuyu Vadisi Mesire Alanı
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından ilçeye kazandırılan Tatlıkuyu Vadisi, iki etaptan oluşan oldukça büyük bir park. İkinci etabı 2020 yılında tamamlandıktan sonra toplam 550 bin metrekarelik bir alana sahip olan Tatlıkuyu Vadisi içerisinde yürüyüş yolları, bisiklet yolları, oturma alanları ve çocuk oyunları alanları bulunuyor. Gebze gezilecek yerler listesindeki bölge, Tatlıkuyu Vadisi Millet Bahçesi olarak adlandırılıyor. Bölgenin tam konumuna Google Maps bağlantısı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Hannibal Anıt Mezarı
Gebze gezilecek yerler listesindeki en dikkat çekici noktalardan biri de TÜBİTAK arazisi içerisinde yer alan dünyaca ünlü Kartacalı komutan Hanibal anısına inşa edilen anıttır. 1981 yılında inşa edilen Hannibal Anıtı, 5 ayrı bölüm halindedir ve 900 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. 25 ton ağırlığındaki anıtın ortasında heykeltıraş Nejat Özatay’ın yaptığı Hannibal portresi bulunmaktadır. Bölgede 5 ayrı dilde komutan Hannibal’in hayatının anlatıldığı bir kitabe bulunmaktadır.
1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk, Hannibal’in Gebze’deki mezarının bulunarak buraya bir anıt yapılmasını istemiştir. Mezarın yeri tam olarak belirlenememesine rağmen Atatürk’ün bu isteği, doğumunun 100. yılında yani 1981’de anıt mezar yapılarak gerçekleştirilmiştir. Kocaeli Valiliği, Karayollları Genel Müdürlüğü, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ile TÜBİTAK’ın ortak çalışması sonucunda tamamlanan Hannibal Anıt Mezarı, Pazar günleri haricinde 10:00-15:00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz.
Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi
Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi, Gebze gezilecek yerler listesindeki en önemli noktalardan biridir. İlçedeki az sayıdaki müzeden biri olan Osman Hamdi Bey Evi, Eskihisar Sahili’nde yer almaktadır. Kaplumbağa Terbiyecisi isimli meşhur tablonun ressamı Osman Hamdi Bey, 67 yıllık hayatı boyunca birçok başarılı çalışmaya atmıştır. Arkeolog, müzeci, ressam ve Kadıköy’ün ilk belediye başkanı olan Osman Hamdi Bey’in babası Sadrazam İbrahim Ethem Paşa’ya ait olan konak, günümüzde müze olarak hizmet vermektedir. Gebze gezilecek yerler listesindeki müzeyle ilgili detaylı bilgi almak için Osman Hamdi Bey Evi Müzesi başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Eskihisar Sahili
Gebze’nin sahil kasabası Eskihsar, ilçenin denizle olan bağlantısını sağlayan bölgedir. Eskihisar bölgesi, Gebze gezilecek yerler listesinde Çarşı’dan sonra ikinci bölümü oluşturuyor. Yaklaşık 2 kilometre uzunluğa sahip olan Eskihisar Sahili, yaz akşamların keyifli yürüyüşler yapabileceğiniz bir nokta. Eskihisar Sahili üzerinde Feribot İskelesi, Eskihisar Kalesi, balık restoranları, kafeler, yürüyüş yolları ve çocuk oyun alanları bulunuyor. Bölgede henüz denize girilebilecek bir plaj bulunmasa da bu konuda çalışmalar devam ediyor.
Eskihisar Kalesi
Eskihisar Sahil şeridinin hemen üzerinde yer alan Eskihisar Kalesi, Gebze gezilecek yerler listesinin tarihi noktalarından bir tanesi. Bizans döneminde İzmit Körfezi’ndeki geçişi kontrol ederek limanı korumak amacıyla inşa edilen kalenin yapım yılı kesin olarak bilinmemesine rağmen 1241 yılından önce inşa edildiği düşünülmektedir. Kültür Bakanlığı tarafından 1995-2000 yılları arasında onarımdan geçirilen kale, iç ve dış olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Kale içerisinde Bizans sarnıcı ve tiyatro sahnesi bulunmaktadır. Kalenin antre bölgesi, zaman zaman konser etkinliklerine ev sahipliği yapmaktadır.
Gebze Eskihsar Millet Bahçesi
Gebze gezilecek yerler listesinin popüler noktalarından Eskihisar Sahili’nin hemen üst tarafında yer alan Gebze Millet Bahçesi, Gebze Macera Park olarak da bilinmektedir. Bir dönem Macera Park ve Dağ Kızağı Alanı olarak kullanılan bölge, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yatırımlarıyla Gebze Millet Bahçesi adını almıştır. Gebze Millet Bahçesi içerisinde çocuk tırmanma parkurları, çocuk oyun alanları, dağ kızağı, kafe ve restoranlar, otopark, tuvaletler ve oturma alanları bulunmaktadır.
Gazilerdağı Tabiat Parkı
Gebze gezilecek yerler listesindeki iki tabiat parkından biri olan Gazilerdağı Tabiat Parkı, Gaziler Mahallesi’nde yer almaktadır. Farklı giriş kapıları bulunan bölge, 25 Temmuz 2013 tarihinde tabiat parkı ilan edilmiştir. Kamp yapmanın yasak olduğu bölgede atlı eğitim merkezi, restorant, oyun parkları, yürüyüş yolları, belirli bölgelerde mangal alanları ve piknik alanları bulunmaktadır. Gazilerdağı Tabiat Parkı’nın güncel giriş ücretlerini tabiat.gov.tr adresinden öğrenebilirsiniz.
Ballıkayalar Tabiat Parkı
Ballıkayalar Vadisi Tabiat Parkı, Gebze gezilecek yerler listesinde en bilinen doğal güzelliklerdendir. Tavşanlı Köyü’ndeki Ballıkayalar, ”Tabiat Parkı ve Doğal Sit Alanı” durumundadır. 1995 yılında tabiat parkı olarak koruma altına alınan bölgede birçok endemik bitki türüyle birlikte farklı kuş türleri, keçi, köstebek, çakal ve tilki gibi hayvanlar bulunmaktadır. Bölge, özellikle trekking meraklılarının Gebze’deki popüler noktalarından biridir. Tabiat parkının güncel giriş ücretlerine tabiat.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Kocaeli genelindeki turistik noktaları öğrenmek için Kocaeli Gezilecek Yerler başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Bir cevap yazın