Belgrad Nikola Tesla Müzesi

Balkanlar’ın bir parçası olan Sırbistan’ın gezilecek yerlerinden bir tanesi de başkent Belgrad’da bulunan Nikola Tesla Müzesi’dir. Belgrad Nikola Tesla Müzesi, Tesla’nın kişisel eşyalarının sergilenmesi amacıyla kurulmuştur. Müze içerisinde 160.000 kadar orijinal belgenin yanı sıra 5.700 kadar kişisel eşyası sergilenmektedir.

Nikola Tesla Müzesi, Belgrad’da gezilecek yerler arasında oldukça popülerdir ve turistik yerlerin başında gelmektedir. Modern dünyanın elektrik sisteminin öncüsü olan Tesla, bir çok kişi tarafından henüz hak ettiği ilgili ve değeri görmese de bu müze, onun çalışmalarını ve yaşamını yansıtmak için güzel bir yerdir.

Belgrad şehrinin merkezi bir noktasında yer alan Nikola Tesla Müzesi, turistler tarafından ilgi çeken bir yerdir. Özellikle okul gezileriyle birlikte yoğun bir talep olmaktadır ve genellikle kalabalık bir ziyaretçi kitlesi vardır.

Müze içerisinde Tesla’nın çalışmalarıyla birlikte kişisel eşyaları da bulunuyor. Tesla Bobini, müzenin en ilgi çekici eseridir. Kablosuz bir şekilde lambaların yakılmasını sergileyen bu eser, özellikle Tesla’nın çalışmalarından pek fazla haberi olmayan ziyaretçiler için oldukça büyüleyici bir durum. Tesla’nın deneyleri sırasında üzerinde çalıştığı prototip, Arago Deneyi gibi pek çok değerli parça yine ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.

Nikola Tesla Müzesi Belgrad
Nikola Tesla Müzesi Belgrad

Tesla öldükten sonra ABD hükümeti tarafından el koyulan belgeleri de 1952 yılında Belgrad’a gönderilmiştir. Müzenin açılmasından bu belgeler de sergilenen eserler arasında yerini almıştır. Yine ölümünde sonra ailesinin çabasıyla pek çok kişisel eşyası Amerika’dan getirilmiş ve burada sergilemeye alınmıştır. Ayrıca ölümünden sonra yakılan Tesla’nın külleri de yine müze içerisinde sergilenen bir başka eserdir.

Müzenin sadece alt kısmı kullanıma açıktır. İlk bölümde Tesla’nın kişisel eşyaları, fotoğrafları ve hakkında yazılan bazı yazılarla karşılaşıyorsunuz. Daha sonra Tesla’nın küllerinin bulunduğu küreyi görüyorsunuz. İlerleyen kısımda ise Tesla’nın cihazlarının bulunduğu bir odaya giriliyor. Bu kısımda Tesla’nın hayatının konu edinildiği 20 dakikalık bir sunum izleniyor.

Müzenin en ilgi çekici kısımlarından olan Tesla Bobini’nde ise izleyicilerin içinden 8-9 kişinin eline florasan lamba veriliyor. Tesla Bobini çalıştırıldıktan sonra ise bir kablo bağlantısına ihtiyaç olmadan bu florasanlar yanmaya başlıyor. Bu yazının alt kısmında Tesla’nın çalışmaları bölümünde kablosuz enerji aktarımı deneylerini okuyabilirsiniz.

Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük dehalarından biri olan Tesla’nın kendisine yakışır bir şekilde sergilendiği bu müze, Balkanlar’da kesinlikle görülmesi gereken yerlerden. Ayrıca Tesla hakkında meraklıysanız, Margaret Cheney’in yazdığı ”Anlaşılmamış Dahi Nikola Tesla” kitabını da okumanızı tavsiye ederiz.

Belgrad Nikola Tesla Müzesi
Belgrad Nikola Tesla Müzesi

Nikola Tesla Müzesi Giriş Ücreti Ne Kadar ?

Nikola Tesla Müzesi’ne giriş için Sırbistan’ın para birimi olarak 800 Sırp Dinar ödemeniz gerekmektedir. Müzeye giriş ücreti 800 Sırp Dinarı, ortalama olarak 110 TL’ye denk gelmektedir.

Nikola Tesla Müzesi Ziyaret Günleri ve Ziyaret Saatleri

Belgrad’da bulunan Nikola Tesla Müzesi, pazartesi günleri haricinde haftanın 6 günü ziyarete açıktır. Müzenin ziyaret saatleri ise 10:00 ve 17:00 arasıdır. Rehber eşliğinde müze gezildiği için her saat başında yeni gruplar içeriye alınmaktadır. Bu nedenle saat başına yakın bir zamanda gitmenizi tavsiye ederiz. Müzenin resmi sitesi nikolateslamuseum.org üzerinden güncel bilgilere ulaşabilirsiniz.

Nikola Tesla Müzesi Nerede ?

Nikola Tesla Müzesi Adresi: Krunska 51, 11000 Belgrade, Serbia
Nikola Tesla Müzesi Telefon Numarası: +381 (0) 11 24 33 886
Nikola Tesla Müzesi Mail Adresi: [email protected]

Belgrad Nikola Tesla Müzesi
Belgrad Nikola Tesla Müzesi

Nikola Tesla Kimdir ?

10 Temmuz 1856 tarihinde doğan Nikola Tesla, Sırp-Amerikalı mucit, fizikçi ve elektrofizik uzmanıdır. Nikola Tesla, 7 Ocak 1943 tarihinde New York şehrinde ölmüştür. Ömrü boyunca 300’den patenti olan bu dahi isim, hayatı boyunca pek çok insan tarafından hak ettiği değeri görmemiştir. Onu tanıyanlar ve araştırmalarından haberdar olanlar ise, bütün modern elektronik aletlerinin keşfine yol açtığını bilmektedir. Günümüzde kullanılan ve kullanılmayan pek çok deney ve buluşa imza atan Tesla’nın ismi, ders kitaplarında nadiren geçmektedir. Onun hakkında en bilinen nokta ise Thomas Edison ile arasında yaşanan bilimsel mücadeledir.

Ana dili Sırpça olan Tesla, bunun dışında yabancı teknik yapıtları da okuyabilmek için Almanca, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca dillerini de öğrenmiştir. Graz’da bulunan Politeknik okulundan sonra Prag Üniversitesi’nde eğitimine devam etmiştir.

Tesla’nın Önemli Buluşları ve Deneyleri

Dünya çapında iletilebilen kablosuz enerji, Tesla’nın en önemli buluşlarındandır. Tesla Bobini adıyla bilinen cihaz, 1891’de patentlenmiştir. Buna benzer bir şey daha önce hiç yapılmamıştır. Bir elektrik pompası gibi düşünebileceğimiz Tesla Bobini, prizden gelen standart bir voltajı inanılmaz seviyelere çıkartabilme özelliğine sahipti. Örneğin 120 volt gibi bir enerjiyi, 500.000 voltun üzerine çıkartmak mümkündü. Bu durum Tesla Bobini’ni bir trafoya dönüştürüyordu. Tesla’nın amacı, dev bir bobin yaparak bu elektriği bütün dünyaya iletmektir. Bunun için Amerika’nın Colorado bölgesinde dev bir Tesla Bobini inşa etmiş ve burada deneyler yapmıştır. Bu deneylerin başarıya ulaştığını söyleyen Tesla, yaklaşık 2 kilometre ötedeki ampullerin yanmasını sağlamıştır.

Tesla, günümüzde uzaya gönderilen radyo dalgalarının aynısı kendi döneminde de yapmıştır. Döneminin çok ötesini yaşayan Nikola Tesla, bu dalgaları uzaya göndererek bir geri dönüş mesajı bekliyordu. O dönemde delice karşılanan bu fikir, bugün aynı mantık ile uygulanmaya devam ediyor.

1898 yılında, uzak kumanda Tesla tarafından icat edilmiştir. 2 metre uzunluğundaki radyo dalgasıyla kontrol edilen tekneyle gösteri yapan Tesla, bu buluşu ile bugün kullanılan bir çok uzaktan kumandalı araca da öncülük etmiştir. Tesla’nın uzaktan kumanda sistemi, günümüzde televizyon kumandaları, insansız hava araçları, uzayda çalışan uydular gibi pek çok yerde karşımıza çıkmaktadır.

Nikola Tesla
Nikola Tesla

Günümüzde en zarar verici afetlerden olan depremleri, bir silaha dönüştürmek de Tesla’nın fikirlerinden biridir. Tesla’nın deprem makinesi, titreşim frekanslarını alarak yapıları sallandırma ve yıkma üzerine kuruludur. 1898 yılında bir alarmlı saatten büyük olmayan osilatör (deprem makinesi) yarattığını söyleyen Tesla, inşaat halindeki bir binada gerçekleştirdiği deneyden sonra şunları aktarmıştır: ”Bir kaç saniyede binanın titremeye başladığını hissettim.10 dakika daha devam etseydim binayı yıkabilirdim.” Bir efsaneye göre bu osilatörü çalıştıran Tesla, Aşağı Manhattan bölgesini sallamaya başlamıştır. Halk polise haber verince, Tesla’nın çalışma odasına girilir ve makineyi parçalarken görülür. Kapatma düğmesinde oluşan sorun nedeniyle makineyi kapatamadığı söylenir.

Tesla, toplumun kömür ve petrol gibi yenilenemeyen yakıtları tüketme hızından endişe duymaktaydı. Bu konu ile ilgili şunları söylemiştir: ”Eğer güç elde etmek için yakıt kullanırsak, sermayemizden yeriz ve onu hızla tüketiriz. Bu yöntem barbarca ve müsrifçedir. Sonraki nesillerin çıkarı için durmamız gerekir.” Nikola Tesla, başka bir enerji kaynağı kullanma ihtiyacı hissedeceğimiz zamanı öngörmüştür. 1901’de ışıma enerjisinin kullanılabilmesi için hazırlanan bir aygıtın patentini almıştır. Bu patent, Güneş başta olmak üzere ışıma enerjisi kaynaklarından bahsetmektedir. Ayrıca 1931 yılında New York Times’e gönderdiği ”Geleceğin enerji usulü” başlıklı makalesinde jeotermal enerjinin önemine ve Dünya’nın doğal enerjisine değinmiştir.

Bugünkü uzun ömürlü ve çevreci ampullerin atası da Tesla’nın buluşları arasındadır. Isı üretmeyen bu ampul, Edison’un ampulünden çok daha yaratıcı ve verimlidir. Modern florasan ışığı da aynı prensip ile çalışmaktadır. Bu yazımızda saydığımız deneyler ve buluşlar, Tesla’nın çalışmalarının çok küçük bir bölümüdür.

Nikola Tesla Deneyleri
Nikola Tesla Deneyleri

Nikola Tesla ve Thomas Edison Bilimsel Savaşı

Nikola Tesla ile Thomas Edison’un ilk tanışması, 1884 yılında Tesla’nın Amerika’ya taşınmasından sonra olmuştur. Edison’un yanında işe başlayan Tesla’ya şirketin elektrik jeneratörlerini yeniden tasarlaması söylenmiştir ve bunun karşılığında 50.000 $ ikramiye alacağı belirtilmiştir. Muazzam kar getirebilecek patentler üreten Tesla, işini tamamladıktan sonra Edison’dan ikramiyesini istemiştir. Edison’un cevabı ise ”Dalga geçiyorsun heralde, Amerikan mizah anlayışını hiç öğrenmemişsin daha” olmuştur ve parayı vermemiştir. Nikola Tesla, bu cevaptan sonra derhal istifa etmiştir ve aralarındaki bilimsel mücadele başlamıştır.

O dönemde elektrik, şehrin tepesine çekilen onlarca elektrik ağı ile sağlanmaktaydı. Bu sistem, bazı bölgelerde Güneş’i dahi perdelemekteydi. Bu elektrik sisteminin adı, doğru akım (DC) olarak adlandırılıyordu. Edison, doğru akım enerjisinde büyük bir yatırımcıydı. Tesla ise küresel bir standart akım olacak olan alternatif akım (AC) sitemini tasarlamıştır. Bu iki sistemin farkı, doğru akımda çok büyük ve çok fazla kablo ile elektrik aktarılırken, alternatif akımda çok küçük ve az sayıda kablo ile elektriğin aktarılabilmesidir. Tesla’nın bu sistemi geliştirmesinin ardından DC ve AC akımları arasında yani Edison ve Tesla arasında topyekün bir savaş başlamıştır.

1893 yılında Tesla’nın şirketi Chicago Dünya Fuarı’nın ışıklandırma ihalesini kazanmıştır. Tarihteki ilk tam elektrikli fuarın ihalesini kaybeden Edison, bu duruma sinirlenerek pantentli ampullerini Tesla’ya kullandırtmamıştır. Tesla bu durum karşısında 6 ay gibi kısa bir sürede yeni bir ampul tasarımı yapmış ve üretimi daha da kolay olan bu ampuller üretilmiştir. Chicago Dünya Fuarı’ndaki başarılı ışıklandırmanın ardından Tesla’nın adı dünya çapında bilinir hale gelmiştir.

Nikola Tesla ve Thomas Edison
Nikola Tesla ve Thomas Edison

Tesla’nın Saplantıları ve Takıntıları

Olağanüstü bir mucit olan Tesla’nın bazı konularda saplantıları ve takıntıları olduğu bilinmektedir. Bunlardan bir tanesi güvercinlerdir. Tesla, yaralı güvercinlere yardım etme ve sağlıklarına geri kavuşturma ihtiyacı hissediyordu. Yatak odasının camının önüne ufak bir ev yapan Tesla, burada kırık kanatları, ayakları iyileştirmeye çalışıyordu. Hatta bir noktada, bir kuştan karısı olarak bahsetmiştir. O öldüğünde mucit ruhun onu terk ettiğini söylerdi.

En bilinen takıntılarından biri ise 3 sayısıdır. Her şeyi üçlü olarak yapardı. Otelde üçe bölünebilen bir sayıda olan odada kalırdı, hep 9 peçete alırdı, ekmek yiyeceği zaman 9 dilime kesilirdi, odasına gelen tabakların, havluların sayısı 3 veya 9 olurdu.

Hayatı boyunca hiç evlenmemiş olan Tesla, kulağı delik kadınlara ve mücevhere karşı ızdırap duyardı. İnci küpelerin düşlerini kamaştırdığını söyleyen Tesla, bunun tahtayı tırnaklarla çizme hissi yarattığını söylemiştir.

Tesla
Tesla

Tesla’nın Ölümü

Nikola Tesla, son yıllarını New Yoker Otel’de iki küçük odada geçirmiştir. 86 yaşında kaldığı otel odasında ölen Tesla’nın çalışmalarına ABD hükümeti tarafından el konulmuştur. Öldüğü sırada teleforce silahı isimli bir çalışma yürüten Tesla’nın çalışmalarının Naziler tarafından ele geçirilmesinden korkuluyordu.

Hükümetin iddiasına göre bu belgeler incelendikten sonra 1952 yılında serbest bırakılmıştır. Bu makaleler, Belgrad’a gönderilmiştir ve bugün Tesla Müzesi içerisinde sergilenmektedir. Buna karşın Tesla’nın bir çok makalesinin kayıp olduğuna inanılmaktadır.

Bir cevap yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir