Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi, Sur ilçesinde gezilecek en önemli yerlerdendir. Mor Yakup Kilisesi olarak da bilinen Diyarbakır Meryam Ana Kilisesi, Ortodoks Süryanilerine aittir. 3.yüzyılda inşa edildiği düşünülen kilise, günümüze kadar birçok kez yanmış, yıkılmış ve onlarca onarım görmüştür. Süryani Kilisesi’nin Bizans devrinden kalan mihrabı ve Roma biçimi kapısı ilgi çekmektedir. Bir diğer önemli detay, kilisede bazı azizlerin türbesinin bulunmasıdır.
Süryani Ortodoks, ”Yakubi” mezhebine ait olan kilise, günümüzde aktif olarak varlığını devam ettirmektedir. Ana kilise yapısıyla birlikte kütüphane, patriklik konutu, misafirhane ve lojmanlardan oluşan yapının üç küçük avlusu bulunmaktadır.
Meryem Ana Kilisesi’ne gelen ziyaretçiler, misafirperverlikten oldukça memnun kalıyor. Aslen Mardin Midyatlı olan kilise görevlisi Saliba Açış (Meryem Ana Kilisesi Vakfı Başkan Vekili), 20 yıldır kilisede çalışıyor. Güleryüzüyle misafirlerini karşılayan Açıl, gelen ziyaretçileri burada bilgilendiriyor. Kenidisiyle gerçekleştirilen röportaj yazısına Avlaremoz sitesinden ulaşabilirsiniz.
Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi
Kilise kompleksinde toplamda 14 yazıt bulunmaktadır. Yapıların onarım ve eklemelerine ait kitabelerden oluşan yazıtların en eskisi, 1533 yılına aittir ve yapının yenilendiği yazmaktadır. Yıllar boyunca yangınlardan ve yağmalardan etkilenen kilise, birçok kez onarım görmüştür. 2004-2005 yılları arasında arasında yapılan restorasyon, kilisenin günümüzdeki halini almasını sağlamıştır.
Kilisenin kapısı, Geç Roma döneminden kalmadır. Mihrap, Bizans döneminden kalmadır ve üzerinde süslemeler bulunmaktadır. İki avlusu bulunan yapının esas avlusu, dış kapıdan girilen ilk avludur. Kilisenin ikinci avlusu, bahçe olarak kullanılmaktadır. Kilise yapısı, tek merkezli bir kubbe ile örtülüdür.
10 Süryani kilisesinden biri olan yapı, çeşitli manevi değerler taşımaktadır. Aziz Mor Afrem’in 303 yılında bu kilisede vaftiz olması, Aziz Mor Yakup’un 309 yılında burada yapılan bir sinod kararıyla Nusaybin Episkoposluğuna yükseltilmesi, Süryani edebiyatının önemli isimlerinden Suruçlu Mor Yakup (451-521), Mor Yakup Barsalibi (1149-1171) gibi azizlerin ve bazı Süryani patriklerin mezarını barındıyor olması değerlidir.
Antakya Süryani Patrikliği, 1034 yılında Malatya’dan sonra geçici bir dönem bu kilisede hizmet vermiştir. Kilise, 11.yüzyılın 19.yüzyılın sonlarına kadar Süryani Patrikliği’ne ev sahipliği yapmıştır. Diyarbakır, 1933 yılına kadar Süryani Metropolitliği’nin merkezi konumundaydı.
Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi Ziyaret Saatleri
Kilise, Koronavirüs döneminde bir süre kapalı kalmış ve sonrasında tekrar ziyaretçilere açılmıştır. Kilisenin ziyaret saatleri 10:00-17:00 arasındadır.
Diyarbakır Meryem Ana Kilisesi Giriş Ücreti
Meryem Ana Kilisesi’ne girişler, ücretlidir. Tam bilet bedeli 5 TL, öğrenci bileti ise 2 TL’dir.
Diyarbakır Sur’da kiliseye oldukça yakın konumda bulunan tarihi turistik yerler bulunmaktadır. Diyarbakır Kent Müzesi, Diyarbakır Dengbej Evi ve Behram Paşa Camii, bu gezilecek yerlerden bazılarıdır.
Kilise görevlileri muhteşem bir şekilde ilgileniyor. Görevli arkadaş dakikalarca bilgi verdi. Çok samimiler gerçekten. Ayrıca mum yakıp dilek dileyebileceğiniz bir alan da bulunuyor ️
Güzel mekan
Harika bi yer tarih kokuyor resmen doğallığıyla insanı cezbediyor.
Diyarbakır’a gelmiştim gezmeden olmaz dedim fakat nereleri gezeceğimi bilmiyordum, sayenizde bir sürü gezilecek yer keşfettim teşekkürler.
meryem ana klisesini herkesin gezip görmesini tavsiye ederim.