Ayın Biri Kilisesi Hakkında Bilgi Ulaşım

İstanbul’da gezilecek yerlerden biri olan Ayın Biri Kilisesi‘ni bu yazıda sizler için tanıtıyoruz. Ayın 1’i Kilisesi hakkında genel bilgiler, anahtar hikayesi, nasıl gidilir ve neler yapılır gibi bilgileri bu yazımda bulabilirsiniz.

İstanbul Unkapanı’nda, İMÇ’nin hemen arka tarafında bulunan bu kilisenin asıl adı Vefa Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi ve Ayazması olmasına rağmen halk arasında Ayın Biri Kilisesi diye anılır olmuş ve bu şekilde kendini duyurmuş. İstanbul’da gezdiğim yerler arasında en ilginç olanlarından birisi, bu kiliseydi. Adını duyunca merak etmeye başlıyor insan…

Nasıl başladığı bilinmez ama her ayın birinde ziyaret ediliyor bu kilise. Zaten halk arasındaki adının ”Ayın Biri” olmasının nedeni de bu. Özellikle yılın ilk günü 1 Ocak’ta oldukça kalabalık oluyor. Kilisenin en ilgi çekici yanlarından biri ise anahtar ritüeli… Ayşe Arman’ın burası hakkında yazdığı tanıtıcı bir köşe yazısından sonra ününü arttıran kilise, medya aracılığıyla ve kulaktan kulaktan yayılarak İstanbullular arasında bilinir hale gelmiş. Buraya giderken yaklaşık 100-150 metre uzaklıktaki Hızır Bey Türbesi‘ni de görebilirsiniz. Yolunuzun hemen üstünde olduğu için kolayca görebileceğiniz bu türbe hakkındaki yazımı da okumanızı tavsiye ederim.

Ayın Biri Kilisesi Tarihi

Yazıya başlarken öncelikle kilisenin tarihi ve rivayeti hakkında kısa bir bilgi vereyim yavrularım. Kilisenin alt katında bir Ayazma bulunuyor. Bilmeyenler için hemen açıklayayım; Ayazma, Ortodoks Hıristiyanların inancına göre şifa verdiğine inanılan ve kutsal sayılan su kaynaklarına verilen isimdir.

Kilise hakkındaki tarihi rivayete göre kilisenin 1080’li yıllardan itibaren var olduğu düşünülüyor. Zaman içerisinde yok olmaya başlayan ve İstanbul’un fethinden sonra toprak altına gömülen kilise arazisi, 1750 yılında bir Rum tarafından satın alınıyor. Ailenin kızları olan Maria, rüyasında Meryem Ana’yı görüyor ve oturdukları yerin altında Ayazma olduğunu söylüyor. Bunun üzerine Ayazmayı arayan arsa sahibi, 1755 yılında evin altındaki kaynağı buluyor. Daha sonra kendi parasıyla buraya kilise inşa ettiriyor.

Ayın Biri Kilisesi Anahtar Ritüeli

İstanbul Ayın Biri Kilisesi’nin en ilginç yanlarından biri anahtar ritüeli. Anahtar olayının tam olarak ne zaman ve nasıl başladığına dair kesin bir bilgi yok. Ama dilek dilemek ve dua etmek için kiliseye gelen insanlar, buradan anahtar alıyorlar. Yaklaşık 30 yıl önce başladığı düşünülen anahtar ritüeli, kilisenin giriş kapısından alınan anahtarlar ile yapılıyor. Buradan 2 TL’ye anahtar satın alıyorsunuz ve dileğinizi diliyorsunuz. Bazıları kilisenin duvarlarına bu anahtarları sürtüyor. Ve dileğiniz gerçekleştikten sonra anahtarı kiliseye geri getiriyorsunuz. Geri getirilen anahtarlar, tekrar dilek tutanlara veriliyor. Bu şekilde bir döngü oluşuyor. Bu anahtar döngüsü, daha önce dileği kabul olmuş birinin anahtarını aldığınız anlamına geliyor. Bu bile insana enerji veriyor. Ayrıca dileği kabul olanlar, kilisenin girişinde lokum ve şeker de dağıtıyor.

Her isteği ve dileği bir kapı olarak kabul ediyorlar. Bu bu anahtarların, sembolik olarak kapıları açarak, dileklerini gerçekleştireceğine inanıyorlar. İster inanın ister inanmayın, en azından buraya gelişinizin hatırası olarak anahtar alabilirsiniz. Ayrıca anahtar satın alan ziyaretçiler, bunu kilise duvarlarına ve kabartmalara sürterek dileklerinin kabul olacağına da inanıyorlar. Bu yüzden duvarlardaki çizikler ve anahtarları duvara sürtenler sizi şaşırtmasın 🙂

Ayın Biri Kilisesinde Ne Yapılır?

Anahtar satılan yere gelmeden önce, kilise bahçesinin giriş kapısında küçük çengeller satılıyor. Dilek dilemek için kiliseye gelen insanların sayısındaki artış, ticari faaliyetleri de beraberinde getirmiş. Ama bu çengeller oldukça güzel gözüküyor ve 3-5 TL’ye satılıyor. Yani benim gibi gittiği her yerden küçük hatıralar toplamayı sevenler için alınabilir bir şey. Ayrıca buradaki çengeller, kişinin diledğine göre ayrılıyor. Yani ev alma dileğiniz varsa, ev şeklinde bir çengel; araba alma dileğiniz varsa, araba şeklinde çengel satın alıyorsunuz. Alt kısımda bu çengelli iğnelerin bir fotoğrafını koydum sizin için 🙂

Kilise bahçesine girdikten sonra yine bir hediyelik eşya standıyla karşılaşıyorsunuz. Bu kısımda daha çok Hıristiyanlıkla ilgili materyaller satılıyor. Kolye, bileklik gibi ürünlerin ağırlıklı olduğu stant hediyelik eşya almak isteyenler için kuruluyor ve fiyatları uygun oluyor. Alt kısımda bu standın görselini görebilirsiniz 🙂

Kiliseye girdikten sonra ise anahtar ve mum alabileceğiniz yeri görüyorsunuz. Anahtar kısmından yukarıda detaylı bir şekilde bahsetmiştim. Bu yüzden anahtar ritüelini atlıyorum burada. Her kilisede olduğu gibi mum yakmak için alanlar bulunuyor. Ziyaretçiler dileklerini diledikten sonra bu dilekler ve dualar için mum yakıyorlar. Mumları kilise binasının girişinden alabiliyorsunuz. Ücretsiz olarak veriliyor mumlar ve hemen yanında bir bağış kutusu bulunuyor. Eğer içinizden gelirse, buraya para atabiliyorsunuz.

Kiliseden alınan anahtarları duvarlara ve tablolara sürten ziyaretçiler göreceksiniz muhtemelen. Ziyaretçiler, kilisede dileklerinin kabul olması için istedikleri şekilde davranıyorlar. Zaten kilise papazı da herkesin içinden geldiği gibi davranmasını söylüyor. Yani eğer anahtar alırsanız, duvarlara sürtme gibi bir zorunluluğunuz yok. İçinizden gelirse yapabilirsiniz tabi.

Giriş kısmında bahsettiğim kilise tarihi kısmında geçen Ayazma, kilisenin alt katında bulunuyor. Burada bir çeşme ve pet şişeler var. Yanınızda pet şişe yoksa, buradan alabilirsiniz. Pet şişeler ücretsiz, isterseniz bağış yapabiliyorsunuz karşılığında. Ortodoks Hıristiyanların inancına göre kutsal su akıyor çeşmeden. Dilerseniz pet şişeye doldurup yanınıza alabilirsiniz.

Kilisenin çıkış kapısının yanında papaz bulunuyor. Burada sıraya giren insanlar oluyor. İsterseniz siz de sıraya girerek papazın sizin için dua etmesini isteyebiliyorsunuz. Adınızı söylüyorsunuz ve sizin için dua ediyor papaz.

Ayın Biri Kilisesi Nerede? Nasıl Gidilir? Ulaşım

Ayın Biri Kilisesi, İstanbul’un Fatih ilçesinde Vefa semtinde bulunmaktadır. Atatürk Bulvarı’nın hemen yanındaki kilise, Hacıkadın Mahallesi’nde Katip Çelebi Sokak 1-33 adresindedir.

İMÇ (İstanbul Manifaturacılar Çarşısı) 3.blok ve 4.blok arasındaki yoldan geçtiğiniz zaman, 50 metre kadar ilerde kiliseyi görüyorsunuz. Ayrıca bu yol üzerinde İstanbul’un ilk belediye başkanının türbesi bulunmaktadır. Burası hakkında bilgi almak için, Hızır Bey Türbesi başlığındaki yazımı okuyabilirsiniz.

İETT otobüs durağı, kiliseye yaklaşık 200-300 metre uzaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi durağında inerek, kiliseye ulaşım sağlayabilirsiniz. Bu duraktan geçen bazı otobüsler; Eminönü 97A, 35; Taksim 97T, 71T, 89C; Beşiktaş 28T; Mecidiyeköy 69A’dır.

Ayın Biri Kilisesi Harita Koordinantları: 41.018552, 28.959040